بیماری ایدز، سیستم ایمنی بدن که وظیفه مقابله هر نوع عامل بیماری زا را دارد در بدن فرد آهسته از بین می برد و در نتیجه بدن مقاومت خود را از دست میدهد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق، دکتر فاطمه عبادی عنوان کرد:
ایدز (AIDS) مخفف عبارت انگلیسی Acquired Immunodeficiency Syndrome و به معنی "سندرم نقص ایمنی اکتسابی" می باشد. این بیماری توسط ویروسی به نام HIV منتقل می شود و می تواند فرد مبتلا به این بیماری را به مرور زمان و با توجه به شدت بیماری به کام مرگ بکشاند.
بیماری ایدز، سیستم ایمنی بدن که وظیفه مقابله با ویروس ها ، باکتری ها و هر نوع عامل بیماری زای دیگر را دارد در بدن فرد آهسته از بین می برد و در نتیجه بدن در برابر نفوذ ویروس ها، باکتری ها، انگل ها، موار آلاینده، مواد سرطان زا، سموم و قارچ ها مقاومت خود را از دست میدهد.
عفونت اچ آی وی در واقع یک عفونت ویروسی است که میتواند ار طریق رابطه جنسی محافظت نشده، استفاده از سرنگ مشترک، از طریق خون و سایر ترشحات بدن و همچنین از طریق مادر به فرزند در طول بارداری و یا حین زایمان منتقل شود. سال ها پس از انتقال طول میکشد که عفونت اچ آی وی، سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا را ضعیف کرده و منجر به بیماری ایدز شود. متاسفانه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما داروهایی هستند که میتوانند بطور چشمگیری پیشرفت این بیماری را کند کنند .
علایم ایدز چیست؟
نشانه ها و علایم این بیماری با توجه به شدت بیماری در سه مرحله بیان میشوند:
عفونت اچ ای وی حاد: این مرحله 2-4 هفته بعد از ورود ویروس به بدن می باشد و در این مرحله بیمار علایم شبه انفولانزا مانند تب و سردرد و بثورات جلدی را تجربه میکند. در مرحله حاد ویروس به سرعت تکثیر شده و در بدن پخش میشود در نتیجه دراین دوره میزان این ویروس در بدن بسیار بالا بوده و ریسک انتقال به شدت بالا می باشد.
عفونت مزمن اچ آی وی: مرحله دوم عفونت اچ آی وی بوده و در این مرحله ویروس اچ ای وی به تکثیر در بدن ادامه میدهد ولی با سرعت خیلی پایین تر نسبت به مرحله قبل. معمولا علایم و نشانه خاصی در این مرحله بروز پیدا نمیکند. این دوره ممکن است ده سال یا بیشتر طول بکشد و حتی در کسانی که داروی ضد ویروس استفاده میکنند ممکن است دهه ها به درازا بکشد.
ایدز: ایدز مرحله نهایی و شدیدترین مرحله بیماری می باشد زیرا ویروس به شدت سیستم ایمنی را تخریب کرده است و بدن نمیتواند در مقابل عفونت ها و مخصوصا عفونت های فرصت طلب از خود دفاع کند. بیماران با عفونت اچ آی وی اگر تعداد سلول های دفاعی (CD4) کمتر از 200 سلول در میلی متر مکعب داشته باشند و یا در صورت ابتلا به یک عفونت فرصت طلب، بیمار ایدز شناخته میشوند. در این مرحله نیز تعدلد ویروس در بدن بیمار و میزان اتقال پذیری بیماری بسیار بالاست. بیماران در این مرحله بدون درمان معمولا بیشتر از 3 سال زنده نمی مانند.
تشخیص ابتلا به عفونت اچ آی وی:
1- آزمایش الایزا (ELISA): آزمایشی با حساسیت بالا که در کشور ما بعنوان آزمون استاندارد برای غربالگری افرادی است که میخواهند از وضعیت ابتلای خود آگاه شوند. این آزمایش ممکن است به صورت کاذب نیز مثبت شود.
2- آزمایش سریع (Rapid Test): این آزمایش در برخی از کشورها در دسترس است ولی انجام آن به صورت خودسرانه توصیه نمیشود زیرا دقت آن بسیار پایین تر از ازمایش الایزای استاندارد است.
3- آزمایش ئسترن بلات (Western Blot): آزمایشی با دقت بالاتر از الایزا که معمولا برای تایید نتایج مثبت آزمون الایزا بکار میرود. این آزمایش در ایران فقط در آزمایشگاه های سازمان انتقال خون و با معرفی از کلینیک های مشاوره بیماری های رفتاری و یا پزشکان انجام میشود.
4- آزمایش پی سی آر برای اچ آی وی (HIV PCR): این آزمایش وجود ژنهای ویروس در نمونه خون را بررسی میکند.
درمان عفونت اچ آی وی و ایدز:
متاسفانه تا کنون هیچ راه درمان قطعی برای این عفونت یافت نشده است اما تعداد زیادی از داروهای ضد ویروس میتوانند به صورت ترکیبی برای کنترل ویروس استفاده شوند. هر گروه از داروهای ضد ویروس با روشی متفاوت علیه این وروس عمل میکنند و در نتیجه در رژیم های درمانی معمولا حداقل از 3 دارو متعلق به حداقل دو دسته متفاوت به صورت ترکیبی استفاده شوند. پیگیری و بررسی اثربخشی درمان با اندازه گیری میزان ویروس موجود در بدن و تعداد سلول های ایمنی (CD4) در طی فواصل خاصی از درمان کنترل میشود.
روز جهانی ایدز مصادف با اول دسامبر است و سازمان ملل برای مبارزه با ایدز خواستار دسترسی همه مردم جهان به تست HIV شده موضوعات و مصوبات این کمیته بود.
دکتر فاطمه عبادی
پزشک خانواده
بهداشت ودرمان صنعت نفت شمالشرق کشور