۲۵ می، روز جهانی تیروئید فرصتی است برای افزایش آگاهی درباره یکی از مهمترین غدد بدن.
دکتر زینب باقری با پاسخ به پرسش تیروئید چیست و چه میکند، گفت:
تیروئید یک غده پروانهای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. این غده با ترشح هورمونهایی مانند T3 و T4، متابولیسم بدن را تنظیم میکند؛ یعنی بر سرعت عملکرد سلولها، تولید انرژی، تنظیم دما و حتی رشد و نمو تأثیرگذار است.
دکتر زینب باقری درباره شایعترین اختلالات تیروئید گفت:
کمکاری تیروئید: در این حالت، غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمیکند. علائم آن شامل خستگی، یبوست، خشکی پوست، افسردگی، و افزایش وزن میشود.
پرکاری تیروئید: تولید بیش از حد هورمون تیروئید که با علائمی مانند اضطراب، کاهش وزن، تپش قلب، بیخوابی و تعریق زیاد همراه است.
گواتر، ندولها و سرطان تیروئید: این مشکلات معمولاً با بزرگشدن تیروئید یا وجود توده در گردن همراه هستند و نیاز به بررسی بیشتر دارند.
همچنین درباره این پرسش که چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند، گفت:
زنان، سالمندان، کسانی با سابقه خانوادگی، و افرادی با رژیم غذایی فاقد ید بیشتر در معرض مشکلات تیروئید هستند.
اگر با علائمی مانند خستگی مداوم، تغییرات ناگهانی وزن، اضطراب، ریزش مو، یا اختلال در قاعدگی مواجه هستید، بهتر است عملکرد تیروئیدتان بررسی شود. تشخیص زودهنگام، کلید درمان مؤثر است.
تغذیه در اختلالات تیروئید:
رعایت یک رژیم غذایی مناسب میتواند نقش مؤثری در بهبود کنترل اختلالات تیروئید، اعم از کمکاری یا پرکاری، ایفا کند. در ادامه به برخی از مواد غذایی اشاره میشود که در این شرایط، مصرف آنها باید با احتیاط همراه باشد:
در کمکاری تیروئید:
سبزیجات خانواده کلم (بهویژه بهصورت خام): مانند بروکلی، گلکلم، شلغم و کلمبرگ، که ممکن است در جذب ید اختلال ایجاد کنند.( پختن این سبزیجات تا حد زیادی اثر منفی آنها را کاهش میدهد.)
سویا و فرآوردههای آن: احتمال دارد در جذب داروی لووتیروکسین اختلال ایجاد نمایند.
گلوتن: در افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی تیروئید، مانند هاشیموتو، ممکن است علائم را تشدید کند.
قندهای ساده و آردهای تصفیهشده: مانند شکر، شیرینی و نان سفید کهن میتوانند موجب افزایش التهاب و اضافهوزن شوند.
در پرکاری تیروئید:
مواد غذایی دارای ید بالا: نظیر نمک یددار، جلبکهای دریایی و ماهی شور، که میتوانند فعالیت تیروئید را تشدید کنند.
نوشیدنیهای کافئیندار: از جمله قهوه، چای پررنگ و نوشابههای انرژیزا، که ممکن است تپش قلب، اضطراب و تحریکپذیری را افزایش دهند.
غذاهای پرچرب و شیرین: مصرف مداومم این دسته از خوراکیها ممکن است موجب ضعف عضلانی و کاهش تراکم استخوان در مبتلایان به پرکاری تیروئید شود.
و در پایان گفت:
به مناسبت روز جهانی تیروئید، خوب است یک بار دیگر سلامت خود را مرور کنیم و اگر علائمی مشکوک داریم، برای بررسی به پزشک مراجعه کنیم.
آگاهی، نخستین گام در مسیر سلامت است.